Ένας από τους στόχους του IMMERSE είναι να επιτευχθεί ουσιαστική συμμετοχή, ώστε να αποκτηθεί μια εκτεταμένη και ακριβής εικόνα της κατάστασης των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στις έξι χώρες της κοινοπραξίας. Δεδομένου ότι το έργο αφορά και εμπλέκει πολλούς και διαφορετικούς ενδιαφερόμενους, η δέσμευση και η συμμετοχή πρέπει να προσαρμοστούν αντίστοιχα.

Οι συμμετοχικές αξιολογήσεις πρέπει να είναι κατάλληλες για την κάθε ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προσαρμόζουμε τις μεθόδους, το περιεχόμενο και τις προσδοκίες μας ανάλογα με την ηλικία και το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού. Για παράδειγμα, μια συνεδρία εργαστηρίου με παιδιά ηλικίας έξι ετών δεν θα παραγάγει άμεσα μεγάλο όγκο λεπτομερών πληροφοριών σε μορφή κειμένου- θα παρέχει ωστόσο μια εικόνα της ζωής αυτών των παιδιών, των ανησυχιών τους και της αίσθησης της ευημερίας τους. Θα μας δώσει την ευκαιρία να ασχοληθούμε και να παρατηρήσουμε αυτά τα παιδιά για να διασταυρώσουμε τις απόψεις τους με αυτές άλλων ηλικιακών ομάδων.

Η εμπλοκή και η διευκόλυνση της συμμετοχής μπορεί να γίνει με ποικίλους τρόπους. Ανάλογα με την περίσταση, τους σκοπούς και την ομάδα-στόχο μπορούν να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές τεχνικές και αντίστοιχες μέθοδοι. Ο παρακάτω κατάλογος έχει ως στόχο να παράσχει μια σύντομη, αν και όχι πλήρη, επισκόπηση των κύριων τεχνικών.

Συνέντευξη
Μια ερευνητική συνέντευξη είναι μια συζήτηση μεταξύ ενός ερευνητή, ο οποίος “συντονίζει τη διαδικασία της συζήτησης και θέτει ερωτήσεις” και ενός ερωτώμενου, ο οποίος απαντά στις ερωτήσεις του ερευνητή. Οι συνεντεύξεις μπορούν να διεξαχθούν από τον ερευνητή σε μια κατ’ ιδίαν συνάντηση, μέσω του Διαδικτύου ή μέσω τηλεφώνου. Η συνέντευξη μπορεί να είναι δομημένη, ημιδομημένη ή μη δομημένη.
Σεμινάριο
Το σεμινάριο είναι η συνάντηση μιας ομάδας ανθρώπων με ένα/μία εκπαιδευτικό ή ειδικό με σκοπό την εκπαίδευση, συζήτηση ή μελέτη ενός συγκεκριμένου προβλήματος ή θέματος. Το σεμινάριο είναι ένας δημοφιλής τρόπος μεταφοράς της γνώσης. Εμβαθύνει σε ένα θέμα περισσότερο από ό,τι μια διάλεξη, εμπλέκει μικρές ομάδες ατόμων και ευνοεί την αλληλεπίδραση των μελών της.
Εργαστήριο
Ένα εργαστήριο είναι συνήθως ένα σύντομο, εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μια σχετικά μικρή ομάδα ατόμων. Τα εργαστήρια εστιάζουν σε τεχνικές και δεξιότητες σε έναν συγκεκριμένο τομέα και αποτελούν ένα από τους καλύτερους τρόπους αύξησης της συμμετοχής και διατήρησης της οικειότητας. Λειτουργεί καλύτερα σε μικρά, πιο εστιασμένα ακροατήρια και χαρακτηρίζεται από ευελιξία: ένα μέρος του μπορεί να είναι διαδικτυακό και το άλλο δια ζώσης.
Ομάδα εστίασης
Το ερευνητικό κέντρο Spiral του Πανεπιστημίου της Λιέγης ορίζει την ομάδα εστίασης ως “μια ποιοτική μέθοδο κοινωνικής έρευνας που ευνοεί την ανάδειξη όλων των απόψεων”. Η μέθοδος αυτή δεν επιδιώκει τη συναίνεση, αλλά αντίθετα επιτρέπει τη συλλογή διαφορετικών αντιλήψεων, στάσεων, πεποιθήσεων και αντιστάσεων εντός των ομάδων-στόχων. Συγκεκριμένα, η τεχνική απευθύνεται σε ένα διαφορετικό αριθμό συμμετεχόντων και έχει ως στόχο να προκαλέσει μια ανοικτή και δημιουργική συζήτηση μεταξύ των εκπροσώπων διαφορετικών συμφερόντων/απόψεων. Η εργασία με ομάδες εστίασης είναι η πιο κατάλληλη όταν έχει ως στόχο την ανάλυση και σύνθεση μιας συζήτησης για ένα συγκεκριμένο θέμα, που ταυτόχρονα αναδεικνύει τα σημεία σύγκλισης και αποκλίσεων μεταξύ των διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών.

Η μέθοδος αυτή επιτρέπει τη συλλογή των αντιλήψεων των ίδιων των συμμετεχόντων, χωρίς να επηρεάζεται από προκατειλημμένες ιδέες ή την επιβεβαίωση μιας υπόθεσης. Μας επιτρέπει να εξηγήσουμε τις στάσεις των συμμετεχόντων σε συγκεκριμένα θέματα, να τις αιτιολογήσουμε και να εντοπίσουμε διορθωτικά μέτρα. Οι ομάδες εστίασης ενθαρρύνουν τη συμμετοχή της κοινότητας δίνοντάς της τον λόγο. Τέλος, η μέθοδος αυτή παρέχει στους ειδικούς σε επίπεδο λήψης αποφάσεων τη δυνατότητα να αναπτύξουν πολιτικές και σχέδια που ευθυγραμμίζονται με τις προσδοκίες των ενδιαφερόμενων πληθυσμών ή ομάδων.Η επιτυχία της ομάδας εστίασης βασίζεται σε τέσσερις βασικούς παράγοντες. Η επιλογή των συμμετεχόντων πρέπει να γίνεται με ομοιογενή κριτήρια. Είναι αυτονόητο ότι το κριτήριο αυτό πρέπει να αξιολογείται ανάλογα με τα θέματα που μελετώνται. Ο στόχος εδώ είναι να σχηματιστούν ομάδες, όπου κανένας παράγοντας δεν θα εμποδίζει την επικοινωνία. Η οργάνωση της ομάδας πρέπει να γίνεται με σεβασμό στους νόμους της δυναμικής της ομάδας, ιδίως όσον αφορά την ανταλλαγή απόψεων σύμφωνα με τα θέματα της ατζέντας. Η παρουσία ενός έμπειρου συντονιστή είναι επομένως απαραίτητη. Η ανάπτυξη της ατζέντας πρέπει να ανταποκρίνεται στους στόχους της μελέτης και να είναι προσαρμοσμένη στην ομάδα-στόχο. Τέλος, η σύνθεση των αποτελεσμάτων πρέπει να είναι συστηματική, με ποσοτικά δεδομένα, δηλαδή σύγκριση μεταξύ ομάδων και ποσοστών”.
Συνέδριο
Ένα συνέδριο είναι μια συνάντηση ανθρώπων που εργάζονται στον ίδιο τομέα. Αυτή η εκδήλωση μπορεί να διαρκέσει μία ημέρα – που συνήθως ονομάζεται ημερίδα- ή πολλές ημέρες. Τα συνέδρια χρησιμεύουν για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με νέες γνώσεις, εξελίξεις και καινοτομίες, καθώς και για τη δημιουργία και τη διατήρηση επαφών. Η μεταφορά της πληροφορίας στο πλαίσιο του συνεδρίου πραγματοποιείται μέσω διαλέξεων και εργαστηρίων. s.
World Café
Το World café είναι μια δημιουργική διαδικασία που αποσκοπεί στη διευκόλυνση του εποικοδομητικού διαλόγου και της ανταλλαγής γνώσεων και ιδεών με σκοπό τη δημιουργία ενός δικτύου ανταλλαγών και δράσεων. Η διαδικασία αυτή αναπαράγει την ατμόσφαιρα ενός “καφενείου”, όπου οι συμμετέχοντες συζητούν ένα ερώτημα ή θέμα σε μικρές ομάδες γύρω από τα τραπέζια. Σε τακτά χρονικά διαστήματα, οι συμμετέχοντες αλλάζουν τραπέζι. Ένας οικοδεσπότης παραμένει στο τραπέζι και συνοψίζει την προηγούμενη συζήτηση στους νεοεισερχόμενους. Οι συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη “γονιμοποιούνται” στη συνέχεια με ιδέες από προηγούμενες συζητήσεις με άλλους συμμετέχοντες. Στο τέλος της διαδικασίας, οι κύριες ιδέες συνοψίζονται σε μια συνέλευση ολομέλειας και συζητούνται οι δυνατότητες επόμενων ενεργειών.
Barcamp
Οι ίδιοι οι συμμετέχοντες διαμορφώνουν το πρόγραμμα. Πρόκειται για μια διάσκεψη στην οποία οι συμμετέχοντες ανταλλάσσουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους μέσα από εργαστήρια, διαλέξεις και συζητήσεις. Ένα barcamp κυρίως έχει στόχο οι συμμετέχοντες να μαθαίνουν ο ένας από τον άλλον.
Τεχνολογία Open Space
Η Open Space Technology (OST) είναι μια μέθοδος που αναπτύχθηκε από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα PRO-Ideal Plus. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι η δυνατότητα να πραγματοποιείται με οποιονδήποτε αριθμό ατόμων- δηλαδή ακόμη και με μεγάλο αριθμό συνεργατών. Οι συμμετέχοντες καλούνται να καθορίσουν μια πιθανή κοινή ατζέντα και μια σειρά εργασιών που αφορούν ένα συγκεκριμένο θέμα προς συζήτηση. Η OST είναι ιδανική για σύνθετα ζητήματα που περιλαμβάνουν συγκρούσεις, πολυπλοκότητα και πολλά διαφορετικά άτομα και απόψεις καθώς και σύντομες προθεσμίες λήψης αποφάσεων. Οι συμμετέχοντες παρουσιάζουν συγκεκριμένες προτάσεις και έργα και στη συνέχεια μεταβαίνουν στα θέματα και τις ομάδες που προτιμούν. Κάθε άτομο που κάνει την πρόταση εγγυάται ότι είναι σε θέση να συντάξει μια έκθεση με τα αποτελέσματα και τα κύρια θέματα που συζήτησε η ομάδα αμέσως μετά τη συζήτηση.