Een van de doelstellingen van IMMERSE is zinvolle participatie om een volledig en nauwkeurig beeld te krijgen van de situatie van vluchtelingen- en migrantenkinderen in zes landen. Aangezien er verschillende belanghebbenden bij het project betrokken zijn, moeten betrokkenheid en participatie respectievelijk worden aangepast.

Participatieve evaluaties moeten aangepast zijn aan de leeftijd. Dit betekent dat we de methodes, de inhoud en onze verwachtingen moeten aanpassen aan de leeftijd en de ontwikkelingsfase van het kind. Zo zal een workshopsessie met zesjarigen niet direct een grote hoeveelheid gedetailleerde tekstuele informatie opleveren, maar het zal ons wel een beeld geven van het leven van deze kinderen, hun zorgen en een gevoel van hun welzijn. Het geeft ons de kans om deze kinderen te betrekken en te observeren om hun opvattingen te vergelijken met die van andere leeftijdsgroepen.

Participatie kan op veel verschillende manieren plaatsvinden. Verschillende vormen en methoden kunnen gebruikt worden voor verschillende gelegenheden, doelstellingen en doelgroepen. De volgende lijst is bedoeld om een kort, maar niet volledig overzicht te geven van de belangrijkste formats.

Interview
Een onderzoeksinterview is een gesprek tussen een onderzoeker, die “het proces van het gesprek coördineert en vragen stelt” en een geïnterviewde, die de vragen van de onderzoeker beantwoordt. Interviews kunnen worden geleid door de onderzoeker in een persoonlijke ontmoeting, via het internet of via de telefoon. Het interview kan gestructureerd, semi-gestructureerd of ongestructureerd zijn.
Seminar
Een seminar is een bijeenkomst van een groep mensen met een leraar of expert voor training, discussie of studie over een bepaald probleem of onderwerp. Het seminar is een populaire vorm van kennisoverdracht. Het seminar biedt een diepere betrokkenheid bij een onderwerp dan een lezing en wordt gekenmerkt door een kleine groep en een verhoogde interactie met de studenten.
Workshop
Een workshop is meestal een kort, educatief programma voor een relatief kleine groep mensen. Workshops maken gebruik van focustechnieken en vaardigheden op een bepaald gebied en is een van de beste formats om deelname te verhogen en het intiem te houden. Dit format werkt het beste voor een klein, meer gefocust publiek en vergroot de flexibiliteit: een deel kan online plaatsvinden en een deel kan in het echt plaatsvinden.
Focusgroep
Het onderzoekscentrum Spiral van de Universiteit van Luik definieert de focusgroep als “een kwalitatieve methode van sociaal onderzoek die de opkomst van alle meningen bevordert”. Bij de methode gaat het niet om het zoeken naar consensus, maar om het verzamelen van verschillende percepties, attitudes, overtuigingen en weerstandsgebieden binnen de doelgroepen.

Om precies te zijn, richt de techniek zich op een ander aantal deelnemers en heeft tot doel een open discussie te stimuleren tussen belangenvertegenwoordigers die reageren op de logica van creativiteit. Werken met focusgroepen is het meest geschikt als u zich concentreert op een analyse en synthese van een discussie over een specifiek onderwerp, die op zijn beurt punten van convergentie en divergentie tussen verschillende belanghebbenden aan het licht brengt.

De methode maakt het mogelijk om de percepties van de betrokken stakeholders te verzamelen, zonder vooropgezette ideeën of verificatie van een hypothese. Het kan de houding ten opzichte van bepaalde problemen, oorzaken en oplossingen verklaren. Focusgroepen stimuleren de betrokkenheid van de gemeenschap door hen het woord te geven. Uiteindelijk biedt deze methode experts op besluitvormingsniveau de mogelijkheid om beleid en projecten te ontwikkelen in overeenstemming met de verwachtingen die door de betrokken bevolkingsgroepen of groepen worden geuit.

Het succes van de focusgroep is gebaseerd op vier belangrijke factoren. De werving van deelnemers moet plaatsvinden volgens homogene criteria. Het spreekt voor zich dat dit criterium beoordeeld moet worden op basis van de onderzochte vraagstukken. Het doel hier is om groepen te vormen waarin geen enkele factor de communicatie belemmert. De organisatie van de groep moet de wetten van de groepsdynamiek respecteren, vooral wat betreft de richting van de uitwisselingen volgens de thema’s van het raster. De aanwezigheid van een ervaren facilitator is daarom onmisbaar. De ontwikkeling van het netwerk moet aansluiten bij de doelstellingen van het onderzoek en aangepast zijn aan de doelgroep. Ten slotte moet de synthese van de resultaten systematisch zijn, met gekwantificeerde gegevens, dat wil zeggen vergelijkingen tussen groepen en percentages.

Congres
Een conferentie verwijst naar een bijeenkomst van mensen die op hetzelfde terrein werkzaam zijn. Dit evenement kan een dag duren – meestal een conferentie genoemd – of een meerdaags evenement. Conferenties dienen om informatie uit te wisselen over nieuwe inzichten, verdere en nieuwe ontwikkelingen, en om contacten te leggen en te cultiveren. Informatieoverdracht binnen de conferentie vindt plaats via lezingen en workshops..
Wereldcafé
Een wereldcafé is een creatief proces dat tot doel heeft een constructieve dialoog en het delen van kennis en ideeën te vergemakkelijken om zo een netwerk van uitwisselingen en acties te creëren. Dit proces reproduceert de sfeer van een café waarin deelnemers in kleine groepen rond tafels een vraag of onderwerp bespreken. Op regelmatige tijdstippen wisselen de deelnemers van tafel. Een gastheer blijft aan tafel zitten en vat het voorgaande gesprek samen voor nieuwkomers. Lopende gesprekken worden vervolgens ‘bemest’ met ideeën uit eerdere gesprekken met andere deelnemers. Aan het einde van het traject worden in een plenaire vergadering de belangrijkste ideeën samengevat en worden de mogelijkheden voor vervolg besproken.
Barcamp
De deelnemers stellen het programma zelf samen. Het is een conferentie waar deelnemers hun kennis en ervaring uitwisselen in workshops, lezingen en discussies. Bij een barcamp gaat het er vooral om dat de deelnemers van elkaar leren.
Open Space Technology
Open Space Technology (OST) is een formaat dat ontwikkeld is door het Europese project PRO-Ideal Plus. Het grootste voordeel van deze methode is de mogelijkheid om ze uit te voeren met een willekeurig aantal mensen, dus zelfs met een groot aantal deelnemers. De deelnemers wordt gevraagd om een mogelijke gemeenschappelijke werkagenda en een reeks taken te definiëren met betrekking tot een specifiek te bespreken onderwerp. OST is het meest geschikt voor complexe kwesties met conflicten, complexiteit, verschillende mensen en meningen en korte beslissingstijden. Deelnemers presenteren specifieke voorstellen en projecten en gaan dan over naar de onderwerpen en groepen van hun voorkeur. Elke persoon die een voorstel doet, garandeert dat hij onmiddellijk na de discussie een verslag kan schrijven met de resultaten en de belangrijkste kwesties die door de groep werden besproken.